Święta to też profesjonalne sesje zdjęciowe. Klimatyczny wystrój, uśmiechnięte twarze, eleganckie ubranie, 5 ujęć, dziękujemy, jest pamiątka. Teoretycznie nikt tej pamiątki jednak użyć nie może — ani fotograf do promocji swojej twórczości, ponieważ nie ma na to zgody osoby portretowanej ani ta osoba, ponieważ fotograf nie udzielił jej zgody na wykorzystanie fotografii.
Zgoda na wykorzystanie zdjęcia
Często osoba, która jest na zdjęciu, wychodzi z założenia, że skoro na nim jest to może nim swobodnie dysponować. Dysponujemy jednak prawem do wizerunku, nie prawem do samego zdjęcia.
Co prawda jest coś takiego jak „dozwolony użytek prywatny”, ale że ustawa o prawie autorskim nie poszła z duchem czasu, interpretacja tego przepisu nasuwa wątpliwości.
Art. 23 mówi o tym, że bez zgody twórcy możemy nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionej fotografii w zakresie własnego użytku osobistego, który polega na korzystaniu z egzemplarza utworu w kręgu osób pozostających w związku osobistym lub stosunku towarzyskim.
I właśnie o te stosunki towarzyskie się rozchodzi. W dobie Facebooka i Instagrama uległy one przeobrażeniu. Bywa tak, że kontakty w internecie są bardziej regularne i częstsze niż „w realu”.
Czy umieszczając zdjęcie na swoim koncie na Facebooku, gdzie mamy 800 znajomych spełniamy przesłankę ograniczenia podmiotowego w postaci kręgu osób pozostających z nami w stosunku towarzyskim?
>>> Sprawdź, czy selfie podlegają ochronie?
Wprawdzie, ustawienia prywatności pozwalają na ograniczenie kręgu odbiorców do wskazanych przez nas osób, kto jednak to robi? Pewnie niewielu. Natomiast są i tacy, którzy wrzucają zdjęcia na ustawieniach publicznych, a to zdecydowanie wykraczałoby poza zakres dozwolonego użytku osobistego.
Żeby móc zatem swobodnie korzystać z fotografii należałoby mieć na to zgodę jej twórcy tzw. licencję. Parę zdań przelanych na papier, a o ile sytuacja robi się prostsza. W licencji określamy np. gdzie możemy umieścić zdjęcia oraz czy mamy obowiązek oznaczać autora, a jeśli tak to w jaki sposób.
Zgoda na wykorzystanie wizerunku
Z kolei w odwrotną stronę w stosunku fotograf — klient też jest obowiązek udzielenia zgody, tym razem na rozpowszechnienie wizerunku. Tak jak osoba uwidoczniona na fotografii wykorzystując ją bez zgody może tłumaczyć się dozwolonym użytkiem osobistym, tak fotograf przy wykorzystaniu zdjęcia z wizerunkiem osoby takiej deski ratunkowej nie ma.
Wizerunek jest to jedno z dóbr osobistych dość solidnie chronionych. Kwestia jego wykorzystania oraz ochrony jest uregulowana w ustawie o prawie autorskim oraz kodeksie cywilnym.
Zgoda na rozpowszechnienie wizerunku powinna precyzować, gdzie pojawi się nasz wizerunek.
Najczęściej są to kanały społecznościowe fotografa, ponieważ zdjęcia te wykorzystywane są do promocji jego usług. Zgoda może być ustna lub pisemna, choć każdy prawnik będzie zachęcał do formy pisemnej dla celów dowodowych.
>>> Przeczytaj o tym, jaka forma opodatkowania jest korzystniejsza dla początkującego fotografa
W przypadku dzieci, jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, zgody na rozpowszechnienie wizerunku może udzielić jeden z nich. Tak samo skuteczna jest odmowa jej udzielenia, jeśli dokonuje jej tylko jeden z rodziców.
Zgody tej nie powinno się domniemywać, tzn. bierność wobec naruszeń prawa do wizerunku czy brak wyraźnego sprzeciwu — nie generuje zgody. Zgoda jest również udzielana dla określonego podmiotu — wykorzystanie tego samego wizerunku przez inny podmiot wymaga powtórnego zezwolenia. Udzieloną zgodę można też odwołać. Niekiedy będzie to wiązało się z konsekwencjami, np. finansowymi, jednak akurat przy sesjach świątecznych takie sytuacje występują rzadko.
Umowa o mini sesję świąteczną
Pod tym linkiem możesz zakupić wzór umowy o mini sesję świąteczną. Zapewnia możliwość wykorzystania zdjęć — zarówno przez fotografa, jak i osoby na nich uwiecznione, określa wynagrodzenie oraz warunki wykonania usługi.
Umowa ma wszystko to, co potrzebne do spokojnej współpracy. Jeśli masz jakieś pytania odnośnie umowy — pisz śmiało, chętnie pomogę!
Pozdrowienia!
Karolina Nowalska
adwokat
***
Ślub żołnierza – wizerunek pana młodego w mundurze
Zdjęcia ślubne to nie tylko pamiątka z jednego z ważniejszych dni w życiu, ale także forma sztuki i sposób na budowanie portfolio przez fotografów. Często pan młody będący żołnierzem decyduje się wystąpić na ślubie w mundurze.
Choć dla niego to wyraz dumy i szacunku dla zawodu, to dla fotografa może stanowić powód do niepewności, szczególnie gdy klient prosi o niepublikowanie zdjęć w portfolio [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }