Podatki w pracy fotografa

Temat podatków jest dla mnie jak matematyka w szkole i RODO. Nie lubiłam. Gdy poznałam – polubiłam. Tak też jest obecnie odnośnie podatków. Swoją drogą, jak można czegoś nie lubić nie znając tego, prawda?

Tak czy inaczej jednak, pomyślałam, że lepiej będzie, aby na najbardziej wątpliwe i najczęściej przewijające się pytania odpowiedział specjalista. Tym razem poprosiłam doradcę podatkowego Wojciecha Pietrasiewicza, autora bloga Kulturalnie o podatkach.

Z rozmowy dowiesz się m.in., która forma opodatkowania może być dla Ciebie najkorzystniejsza, kiedy masz obowiązek ewidencjonowania obrotów z zastosowaniem kasy fiskalnej oraz kiedy możesz zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu.

Z naszej rozmowy dowiesz się:

• Kiedy fotograf powinien założyć działalność gospodarczą?
• Jaka forma opodatkowania jest korzystniejsza dla początkującego fotografa
• Jaka forma opodatkowania jest korzystniejsza dla zaawansowanego fotografa
• Jakie warunki musi spełnić fotograf aby móc zastosować 50% kosztów uzyskania przychodów (KUP) w umowach o dzieło lub zlecenie
• Czy działalność twórcza w zakresie fotografiki uprawnia do stosowania 50% KUP
• Jakie są plusy i minusy karty podatkowej
• Kiedy fotograf musi ewidencjonować obroty z zastosowaniem kasy fiskalnej

Zapraszam do lektury!

Kiedy fotograf powinien założyć działalność gospodarczą?

To zależy od okoliczności, w jakich fotograf realizuje swoje projekty. Dla potrzeb PIT działalnością gospodarczą jest działalność zarobkowa:

a. wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa

b. polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż

c. polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów.

Decydujące znaczenie ma więc to, czy działalność fotografa jest na tyle stała i zorganizowana, aby uznać ją za działalność gospodarczą. Ustawa o PIT formułuje przesłanki, które mogą pomóc w ustaleniu, czy fotograf prowadzi działalność gospodarczą. Ustawa wskazuje bowiem sytuacje, w których podatnik tej działalności nie prowadzi.

Stanie się tak gdy spełnione są łącznie wskazane warunki: 

• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
• są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności;
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Kluczowe w tym zakresie jest ponoszenie ryzyka gospodarczego. Jeżeli więc fotograf wykonuje sporadyczne zlecenia, pod ścisłym nadzorem zleceniodawcy nie angażując się w promocję swojej działalności, to wiele wskazuje na to, że nie prowadzi działalności gospodarczej.

Jeśli natomiast zaangażował istotne aktywa w wyposażenie swojej działalności, wykonuje zlecenia i ponosi koszty związane z jej promocją, a jego celem jest pozyskiwanie kolejnych zleceń, to wszystko wskazuje na prowadzenie przez fotografa działalności gospodarczej.

Jaka forma opodatkowania jest korzystniejsza dla początkującego fotografa (mającego 4-5 zleceń rocznie), a jaka dla zawodowego?

Każdy fotograf prowadzący działalność gospodarczą może być opodatkowany podatkiem dochodowym:

• na zasadach ogólnych z zastosowaniem stawek 18% i 32%,
• na zasadach ogólnych – liniowo z zastosowaniem stawki 19%, 
• kartą podatkową w wysokości w wysokości podatku ustalanego przez naczelnika urzędu skarbowego.

W przypadku niektórych fotografów dostępny jest również ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Myślę, że każdy fotograf powinien ocenić to samodzielnie biorąc przede wszystkim pod uwagę takie czynniki jak:

• wysokość nakładów inwestycyjnych niezbędnych do rozpoczęcia działalności,
• osiągane lub przewidywane przychody,
• skalę działalności.

Warto też wziąć pod uwagę kilka cech właściwych dla każdej z form opodatkowania.

Działalność fotograficzna – karta podatkowa

Karta podatkowa jest najprostszą z nich. Nie wymaga prowadzenia ksiąg i przewiduje stały podatek, a więc stałe obciążenie działalności.

Fotograf może więc stosunkowo łatwo ocenić realne obciążenia podatkowe tej formy działalności i porównać je z innymi. Wydatki fotografa nie mają w tym przypadku wpływu na wysokość podatku.

Działalność fotograficzna – ryczałt

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to stała stawka podatkowa niższa niż przy zasadach ogólnych. Fotograf jednak nie może pomniejszyć przychodów o wydatki związane z działalnością gospodarczą.

W przypadku istotnych kwot wydatkowanych w związku z działalnością gospodarczą bardziej opłacalne może być więc rozliczenie podatku na zasadach ogólnych, szczególnie w początkowej fazie działalności gospodarczej.

W przypadku opodatkowania działalności gospodarczej na zasadach ogólnych ważna jest decyzja fotografa odnośnie tego, czy jego/jej dochody mają być opodatkowane liniowo czy progresywnie.

Tu oczywiście istotna jest kwota potencjalnego dochodu – jeśli nie przekracza pierwszego progu podatkowego, nie będzie opłacalne opodatkowanie liniowe. Warto też pamiętać, że wybór opodatkowania liniowego oznacza rezygnację z szeregu przywilejów takich jak np. wspólne rozliczanie z małżonkiem. 

Pobierz: WZÓR umowy o sesję zdjęciową (przeniesienie pr.aut. + licencja)

Najlepszym rozwiązaniem jest prosta symulacja w Excelu w oparciu o potencjalne przychody i koszty i poszczególne formy opodatkowania. Pozwoli to ustalić potencjalne obciążenie podatkowe w każdym z wariantów.

Warto również pamiętać, że wszystkie formy ryczałtowe oraz opodatkowanie liniowe wymagają spełnienia pewnych warunków oraz dopełnienia formalności w terminach wskazanych z przepisach.

Jakie warunki musi spełnić fotograf aby móc zastosować 50% kosztów uzyskania przychodów (KUP) w umowach o dzieło lub zlecenie?

Przede wszystkim nie może wykonywać zlecenia czy dzieła w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku przychodów osiąganych z działalności gospodarczej fotograf nie może zastosować zryczałtowanych 50% KUP.

Warunki zastosowanie 50% KUP do wynagrodzenia twórcy niestety nie wynikają bezpośrednio z przepisów. Wytyczne w tym zakresie możesz znaleźć w interpretacjach organów podatkowych i orzeczeniach sądów administracyjnych.

Organy podatkowe w swoich interpretacjach wypracowały niezbędne warunki, które muszą być spełnione łącznie, aby móc skorzystać z 50% KUP: 

• efektem pracy jest powstanie utworu
• twórca jest osobą wykonującą czynności przedmiotem prawa autorskiego
• czynności te muszą być wymienione wśród kategorii działalności twórczej, które uprawniają do stosowania 50% KUP
• twórca uzyskuje wynagrodzenie za rozporządzenie wszelkimi prawami pokrewnymi, a część wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich (czy udzielenie licencji) jest jasno i w czytelny sposób wyróżniona w honorarium.

Działalność twórcza w zakresie fotografiki uprawnia do stosowania 50% KUP

Jeśli więc pozostałe warunki są spełnione fotograf może stosować 50% KUP.

Ważne w tym zakresie są postanowienia umowy, które jednoznacznie powinny określać wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich do zdjęć.

Pozwoli do uniknąć sporów z organami podatkowymi, które niekiedy próbują zakwestionować stosowanie 50% KUP ze względu na niedostateczne określenie wynagrodzenia związanego z korzystaniem z praw autorskich.

Ostatnio pojawiło się też kilka pozytywnych interpretacji m.in. dla aktorów teatralnych, warto więc śledzić te interpretacje lub uzyskać własną – ona zabezpiecza przed ewentualną zmianą podejścia organów podatkowych do tych kwestii.

W jakiej wysokości VAT obciąża usługi fotograficzne: 8% czy 23%?

Moim zdaniem fotograf w zależności od tego co robi i za co otrzymuje wynagrodzenie ma trzy opcje:

• 8% na usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania,
• zwolnienie dla usług kulturalnych świadczonych przez indywidualnych twórców wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania (art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT),
• 23% w pozostałych przypadkach.

W interpretacjach indywidualnych organy podatkowe potwierdzały prawo do zastosowania stawki VAT 8% do wynagrodzenia za fotografie i prawa do nich, realizowane w ramach biznesowych sesji zdjęciowych, honorarium za przeniesienie praw do fotorelacji przebiegu uroczystości, sesji komunijnych, sesji urodzinowych i sesji dziecięcych. 

Jeżeli jednak mamy do czynienia z fotografią artystyczną nie wykluczałbym możliwości zastosowania zwolnienia dla usług kulturalnych. Wymagałoby to prawdopodobnie zabezpieczenia w formie interpretacji.

Pobierz: WZÓR umowy o sesję zdjęciową (przeniesienie pr.aut. + licencja)

Wreszcie jeśli fotograf pobiera odrębne wynagrodzenie według ustalonych stawek za niektóre fakultatywne usługi np. makijażystki, zastosowanie znajdzie stawka 23%. 

Oczywiście warto pamiętać o zwolnieniu podmiotowym ze względu na wysokość obrotów poniżej 200.000 zł, które również może mieć zastosowanie.

Jeśli wizja 8% stawki VAT jest dla Ciebie kusząca, to w sklepie Prawy Profil wszystkie umowy będą mogły stanowić podstawę do zastosowania tej stawki. Określono w nich, że wynagrodzenie obejmuje nie tylko wykonanie dzieła, ale również i przeniesienie praw autorskich lub udzielenie licencji.

Jakie są plusy i minusy karty podatkowej?

Podstawowym plusem karty podatkowej są bardzo ograniczone obowiązki sprawozdawcze. 

Wybierając kartę podatkową fotograf nie musi prowadzić ksiąg rachunkowych czy podatkowej książki przychodów i rozchodów.

Płaci podatek w stałej, z góry określonej wysokości, która nie zależy od osiąganych przychodów z działalności gospodarczej. Przy wyborze karty podatkowej łatwo jest określić próg przychodów, po osiągnięciu którego działalność fotografa osiągnie pożądaną rentowność. Można też łatwo oszacować, ile zleceń jest koniecznych do pokrycia kwoty podatku 😛

Najważniejszym minusem jest niemożność zaliczania wydatków niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej do kosztów uzyskania przychodu.

Może mieć to istotne znaczenie przy nakładach na specjalistyczny sprzęt, który przy rozliczeniu na zasadach ogólnych pomniejsza koszty uzyskania przychodu.

Podatek z zastosowaniem karty podatkowej jest należny niezależnie od tego, czy działalność fotografa przynosi zysk czy stratę.

Ponadto, strata nie może być rozliczona w karcie podatkowej z dochodem fotografa w kolejnych okresach rozliczeniowych. Taką możliwość dopuszcza rozliczenie na zasadach ogólnych.

Kiedy fotograf musi ewidencjonować obroty z zastosowaniem kasy fiskalnej?

Ewidencjonowaniu przy pomocy kas rejestrujących podlegają obroty z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Fotograf musi więc ewidencjonować tylko obroty na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Warto jednak pamiętać, że przepisy przewidują zwolnienia od tego obowiązku. 

Podstawowe zwolnienie to zwolnienie ze względu na osiągnięcie minimalnego poziomu obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Obecnie wynosi on 20.000 zł. Ma ono zastosowanie do usług fotograficznych (również gdy zdjęcia są przekazywane na nośniku), ale nie ma zastosowania do sprzedaży zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych. Taki wniosek wynika choćby z interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 24 czerwca 2015 r., nr IBPP3/4512-301/15/KG.

Fotograf nie musi również ewidencjonować obrotu z zastosowaniem kas rejestrujących, jeśli otrzyma w całości zapłatę za swoje usługi za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo– kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. 

Wojtkowi bardzo dziękuję za poświęcony czas i tak wyczerpujące odpowiedzi. Mam nadzieję, że Twoje wątpliwości związane z podatkami w głównej mierze zostały rozwiane.

Jeśli jednak nadal masz wątpliwości, odezwij się śmiało i umów się na poradę prawną.

Pozdrowienia!

Karolina Nowalska
adwokat

***

Współtwórstwo w fotografii

Czym jest współtwórstwo w fotografii? Czy osoba, która tylko naciska migawkę w aparacie z przygotowanymi przez Ciebie ustawieniami też jest twórcą zdjęcia?

Najpierw  definicja współtwórstwa – jakby ktoś bardzo lubił 

„1. Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej [Czytaj dalej…]